MARYAM MIRZAKHANI – Oddane odkryciu – cz. 7/7

Z cyklu „Oddane Odkryciu – siedem naukowczyń, które ukształtowały nasz świat”

MARYAM MIRZAKHANI – matematyczka

Grafika: Daria Koshkina

Dorastając w Tehranie (Iran), Maryam Mirzakhani początkowo marzyła, by zostać pisarką. Dopiero kiedy poszła do szkoły średniej, odkryła swój talent do nauk matematycznych – dziedziny, która zawładnęła jej kreatywnością i intelektem już do końca życia.

W roku 1994 Mirzakhani, jako pierwsza w historii dziewczyna w Iranie, zdobyła złoty medal na Międzynarodowej Olimpiadzie Matematycznej, z wynikiem 41 punktów na 42 możliwe, a w 2015 powróciła do konkursu – tym razem osiągając maksymalną liczbę punktów.

Doktorat obroniła na Harvardzie. Była prowadzącą badaczką z dziedziny dynamiki i geometrii powierzchni złożonych. W roku 2014 jako pierwsza w historii kobieta zdobyła Medal Fieldsa – najbardziej prestiżowe odznaczenie w matematyce.

“Im więcej czasu poświęcałam matematyce, tym bardziej mnie ona ekscytowała”, mówi Mirzakhani o swoich badaniach. Wspomina zafascynowanie „uczuciem dokonania nowego odkrycia i przyjemnością zrozumienia czegoś nowego, jakby stała na wierzchołku wzgórza i miała świetny widok na wszystko”.

Mirzakhani zmarła w 2017 roku, lecz jej nieoceniony wkład w dziedzinę matematyki wciąż trwa, a jej pionierska kariera wytycza szlaki dla wielu przyszłych matematyczek.

#WomenInScience #KobietywNauce

  • Tłumaczenie: Hanna Harmata

SEGENET KELEMU – Oddane odkryciu – cz. 6/7

Z cyklu „Oddane Odkryciu – siedem naukowczyń, które ukształtowały nasz świat”

SEGENET KELEMU – patologia molekularna roślin

Grafika: Daria Koshkina

Segenet Kelemu zajmuje się patologią molekularną roślin, a jej nowatorskie badania skoncentrowane są na pomocy rolnikom małorolnym w uprawie większej ilości żywności, oraz w wyjściu z ubóstwa.

„Napędem w moim życiu jest chęć zmienienia życia ludzi i poprawienie warunków rolnictwa w Afryce”, mówi.

Kelemu wychowała się w ubogiej rolniczej rodzinie w Etiopii i stała się pierwszą kobietą ze swego rodzimego regionu, która zdołała zdobyć wykształcenie uniwersyteckie. „W mojej wsi dziewczęta zwykle są wydawane za mąż w bardzo młodym wieku, ale na szczęście ja byłam zbyt zbuntowana, by ktokolwiek zajął się organizowaniem mojego zamążpójścia” – śmieje się. „Byłam naprawdę zdeterminowana, żeby pójść na studia.”

Po kilku latach spędzonych na studiach i pracy za granicą, Kelemu powróciła do Afryki, by stanąć na czele nowego pokolenia naukowców. „Uważam, że inwestycja w afrykańskie rolnictwo i badania naukowe jest w rzeczy samej inwestycją w dobro rasy ludzkiej jako ogółu”, mówi.

Kelemu otrzymała nagrodę L’Oréal-UNESCO dla Kobiet i Nauki w roku 2014. Przez Forbes Africa została uznana jedną ze stu najbardziej wpływowych Afrykanek oraz wybrana Osobistością Światowej Akademii Nauk (TWAS) w 2015.

Wyznaczając nowe szlaki dla kobiet w wielu dziedzinach, Kelemu inspiruje nas do zaangażowanej pracy dla dobra spraw, które są dla nas istotne.

#WomenInScience #KobietywNauce

  • Tłumaczenie: Hanna Harmata

MARIA CURIE-SKŁODOWSKA – Oddane odkryciu – cz. 4/7

Z cyklu „Oddane Odkryciu – siedem naukowczyń, które ukształtowały nasz świat”

MARIA CURIE-SKŁODOWSKA – nauki przyrodnicze

Grafika: Daria Koshkina

Maria Skłodowska-Curie była fizyczką i chemiczką, której badania nad radioaktywnością stały się kamieniem węgielnym dla współczesnych badań jądrowych: od rentgenów, po radioterapię w leczeniu raka. Była pierwszą kobietą, która zdobyła Nagrodę Nobla, a także pierwszą w historii osobą, która otrzymała dwie takie Nagrody w dwóch różnych dziedzinach.

Curie uczęszczała na uniwersytet w Polce, później otrzymała doktorat na Uniwersytecie Paryskim. Wespół z mężem Pierrem odkryła dwa radioaktywne pierwiastki – polon i rad. Założyła instytut badań medycznych w Warszawie i wynalazła przenośne maszyny rentgenowskie, które pomogły ponad milionowi żołnierzy rannych podczas Pierwszej Wojny Światowej.

Curie była nieświadoma zagrożenia, jakie niosły ze sobą jej badania. Zmarła wskutek związanej z promieniowaniem choroby, jednak jej odkrycia do dziś ratują ludzkie życie.

Zachęcając nas wszystkich do podążania za własną pasją z ciekawością i odwagą, Curie mówiła: “Niczego w życiu nie należy się bać, trzeba tylko to zrozumieć. Nadszedł teraz czas, by zrozumieć więcej po to, byśmy mogli mniej się bać.” W obecnej dobie jej dziedzictwo wciąż inspiruje kobiety i dziewczęta, zaangażowane w dziedziny STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics – Nauka, technologia, inżynieria i matematyka – przyp.tłum.).

#WomenInScience #KobietywNauce

  • Tłumaczenie: Hanna Harmata

KATHERINE JOHNSON – Oddane odkryciu – cz. 3/7

Z cyklu „Oddane Odkryciu – siedem naukowczyń, które ukształtowały nasz świat”

KATHERINE JOHNSON – matematyczka

Grafika: Daria Koshkina

Katherine Johnson to matematyczka, której kalkulacje były niezbędne dla badań kosmicznych USA. Jako naukowczyni w NASA, Johnson obliczyła trajektorie, okna startowe oraz awaryjne ścieżki powrotne, które pozwoliły pierwszym amerykańskim astronautom wylecieć w kosmos i na orbitę.

“Zdałam sobie sprawę z własnej dociekliwości. Chciałam wiedzieć, o co chodzi i dlaczego. Bardzo ważne było dla mnie właśnie to: dlaczego?” – mówi Johnson o swoim popędzie do poszerzania granic tego, co możliwe.

Była pierwszą Afroamerykanką, uczęszczającą do szkoły wyższej West Virginia State College, oraz jedną z nielicznych zatrudnionych w programie kosmicznym NASA.

Spotykała się z dyskryminacją z powodu swojej rasy i płci, jednak wiedziała, że stanowi część zespołu. „Wszyscy przyzwyczaili się do tego, że zadaję wiele pytań i że jestem tam jedyną kobietą” – mówi.

Dzisiaj, w wieku 101 lat, Johnson jest niezłomną zwolenniczką obecności kobiet i dziewcząt w obrębie STEM. „Dziewczęta są zdolne robić wszystko to, co potrafią robić mężczyźni” – mówi.

Johnson zachęca wszystkie osoby zainspirowane jej pionierską karierą do podążania za własnymi zainteresowaniami: „Okryj, jakie są twoje marzenia, a później nad nimi pracuj. Bo jeśli lubisz to, co robisz – będziesz to robić dobrze.”

#WomenInScience #KobietywNauce

Tłumaczenie: Hanna Harmata

TU YOUYOU – Oddane odkryciu – cz. 1/7

Z cyklu „Oddane Odkryciu – siedem naukowczyń, które ukształtowały nasz świat”

TU YOUYOU – chemiczka farmaceutyczna

Przez wieki kobiety miały znaczący wkład w różnorodne dziedziny nauki. Odkrywały ratujące życie leki, projektowały wynalazki zmieniające świat oraz zajmowały się szeroko zakrojonymi badaniami, lecz w wielu przypadkach ich odkrycia były umniejszane, bądź wręcz pomijane.

Przez zbyt długi czas dziedziny STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics – Nauka, technologia, inżynieria i matematyka – przyp.tłum.) kształtowane były przez uprzedzenia genderowe, które wykluczały kobiety i dziewczynki – w czasach przeszłych, obecnych i przyszłych. Nierówny dostęp do edukacji, technologii i pozycji liderskich odciągały niezliczone kobiece umysły od karier w dziedzinach STEM i wstrzymywały ich rozwój.

Nie zważając na przeciwności, twórcze i wytrwałe kobiety i dziewczynki, nieustannie rozszerzają granice wiedzy naukowej i każdego dnia poszukują rozwiązań dla złożonych, globalnych problemów. Ich praca zmienia sposób, w jaki postrzegamy otaczający świat.

Ich historie zasługują na to, by mówić o nich głośno.

Przełomy w nauce odzwierciedlają tych, którzy ich dokonali. Różnica między płciami w zakresie nauki, technologii i innowacji bezpośrednio przekłada się na przeoczone talenty, niewykorzystane odkrycia i stronnicze rozwiązania.

Zaprezentujemy wizerunki zaledwie siedmiu naukowczyń, które powinnyście i powinniście znać i doceniać.

Oto pierwszy z portretów:

TU YOUYOU –

Grafika: Daria Koshkina


Tu Youyou jest chemiczką farmaceutyczną, której wizjonerskie badania nad leczeniem malarii osadzone są w starożytnej medycynie chińskiej. Zawdzięczamy jej odkrycie artemizyniny – składnika szybko redukującego liczbę pasożytów we krwi chorych na malarię, któremu miliony ludzi zawdzięczają życie.

Jako studentka farmacji, Youyou zapoznała się z zasadami klasyfikacji roślin o właściwościach leczniczych, ekstrakcji składników aktywnych oraz określania ich struktury chemicznej. W początkowym stadium kariery spędziła kilka lat w lasach deszczowych południowych Chin, badając dziesiątkujące populację przypadki malarii oraz studiując starożytne teksty, traktujące o tradycyjnej medycynie chińskiej.

Po kilku latach badań, wraz ze swoim zespołem, Youyou odnalazła wzmiankę o piołunie, używanym w Chinach w okolicach roku 400 naszej ery do leczenia okresowej gorączki – objawu malarii. Zespół naukowców zdołał wyodrębnić składnik aktywny, który poddano testom i opublikowano ich rezultaty. Dzisiejsza Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca terapię artemizyniną jako pierwszą linię obrony przeciwko malarii.

“Każdy naukowiec marzy, by dokonać czegoś, co może pomóc światu” – mówi Youyou.

W roku 2015 ona i dwoje jej współpracowników zostali wspólnie nagrodzeni Nagrodą Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny, czyniąc Youyou pierwszą chińską laureatką Nagrody w tej kategorii, oraz pierwszą kobietą w Chinach, która kiedykolwiek otrzymała Nagrodę Nobla.

Odkrycia Youyou codziennie ratują ludzkie życia.

Kliknij tutaj, by dowiedzieć się więcej o jej niezwykłej pracy.
https://www.nobelprize.org/womenwhochangedscien…/…/tu-youyou

#WomenInScience #KobietywNauce

  • Tłumaczenie: Hanna Harmata

Źródło: materiały UN Women