Testosteron jest mocno przereklamowany

Wywiad Marco Visscher z psycholożką Cordelią Fine – Część Druga

Przeczytaj też Pierwszą Część Wywiadu –>

W swojej powszechnie uznawanej ksiażce „Testosterone Rex: The End of Gender Myth”, Cordelia Fine bieże pod uwagę to, że testosteron jest określonym czynnikiem naszego zachowania. „Nasze społeczeństwo tkwi w uchwycie potężnego mitu”, mówi podczas naszej rozmowy, „tłumi to każdą nadzieje na równość płci”. W „Testosterone Rex” Cordelia Fine po raz kolejny pokazuje, że złożoną materię może przekazywać klarownie i w lekki sposób. Na przykład, kiedy oblicza, co by było, gdyby mity były prawdziwe? Na przykład, mit, iż rozwiązły mężczyzna może wyprodukować sto potomków, łącząc się w pary z setką kobiet w ciągu roku? I stąd jakoby pragnienie mężczyzny do seksualnych różnorodności, któremu nie można zaradzić.

„Nie tak szybko” – uzasadnia Cordelia Fine – „Na potrzeby młodszych czytelników warto zauważyć, że w dość długim okresie ewolucji człowieka, randkowa aplikacja Tinder nie była jeszcze dostępna. Większość dojrzałych seksualnie kobiet w wiosce była stale w ciąży ze swoimi mężami, lub czasowo niepłodna z powodu karmienia piersią, albo też w niepłodnej fazie cyklu. Co prowadzi nas do małej grupy kobiet, do których dodatkowo wszyscy inni mężczyźni również stali w kolejce. A co takiego byłoby wysoce nieprawdopodobne w czasach łowiecko-zbieraczych i wyczerpujące w tym inwestowaniu w uwodzenie i podbój? Ze związków ze stoma kobietami, w ciągu roku, w najkorzystniejszym przypadku pojawiłoby się nie więcej niż troje potomstwa. Według Cordelii Fine, szansa w takim roku na skuteczne „zdobycie punktu” w przypadku wszystkich stu kobiet, czyli ich niemal jednoczesne zajście w ciążę, jest mniejsza, niż szansa zostania trafienionym meteorytem”.

Co uważasz za największe nieporozumienie na temat testosteronu?

„To, że testosteron kontroluje zachowanie mężczyzn. Tak nie jest. Więcej testosteronu nie jest tym samym co większa męskość. Wiemy to, ponieważ różnice płciowe w cechach uznawanych za typowo „męskie”, takie jak skłonność do podejmowania ryzyka, są znacznie mniejsze, niż różnice płciowe w poziomach testosteronu. Co więcej, płeć ludzi jest bardzo złożona: ktoś może być bardzo „męski” w pewnym obszarze, a w innym „kobiecy”. „U jednego na sześciu najlepszych sportowców poziom testosteronu, mierzony w ciągu kilku godzin po ważnych zawodach, jest poniżej normalnego zakresu odniesienia, czasem nawet niższy, niż średni poziom testosteronu wśród najlepszych sportsmenek kobiet. Absurdalne wydaje się stwierdzenie, że ci najlepsi sportowcy z małą ilością testosteronu byliby gorsi w sportowych konkurencjach. Poziomy we krwi są jedynie częścią bardzo rozległego układu, na który wpływa wiele czynników biologicznych. Rola testosteronu – obwinianego o kryzysy i wojny w biznesie i polityce – jest przereklamowana”.

Więc miło jest, że więcej uwagi poświęca się, aby uzyskać więcej kobiet na kluczowych stanowiskach?

„Tak, ale to nie jest magiczne rozwiązanie. Jeśli chcesz uzyskać zmiany kultury w instytucjach, aby pracownicy lepiej słuchali, lub wykazywali większe zainteresowanie w zakresie społecznej odpowiedzialności, wtedy pojawia się tendencja do wyznaczania kobiety na wiodące stanowiska. Czy jeśli kobieta odniesie sukces, jest to wówczas jej własną zasługą, czy jej chęci do pracy nad zmianą kultury? Nasze zachowanie – w różnych organizacjach społecznych – jest pod silnym wpływem norm kulturowych. Nie można tego zmienić przez postawienie po prostu kobiety na wysokiej pozycji”.

Czyż badania nie pokazują, że firmy prowadzone przez kobiety są bardziej odpowiedzialne społecznie?

„Ale te badania nie mówią nic o przyczynie i skutku. Być może te społecznie odpowiedzialne firmy są bardziej skłonne zaoferować każdemu uczciwą szansę na awans. Istnieją różnice między płciami w zakresie wyznawanych wartości i w stylu przywództwa – choć już nieco mniej w tym drugim przypadku – ale różnice te, same w sobie, nie gwarantują, że organizacja prowadzona przez kobietę drastycznie się zmieni. W rzeczywistości uważam, że ta myśl jest obrazą dla mężczyzn, tak jakby nie byli w stanie przeprowadzić procesu zmian”.

Ale kobieta na szczycie jest dobrym sygnałem dla młodszych kobiet.

„Oczywiście. Jeśli jesteś młodą prawniczką, przypuszczalnie na początku swojej kariery widzisz więcej współpracowniczek tej samej płci wokół siebie. Jednak im wyżej patrzysz w hierarchii, tym więcej widzisz mężczyzn. Nie jest zatem dziwne, jeśli zdecydujesz się nie inwestować zbyt wiele wysiłku we własny awans, zwłaszcza jeśli dorastałaś z upartym mitem, że to nie kobiety, ale mężczyźni ewoluowali tak, by rosnąć wyżej, aby uzyskać status i władzę. ”

Czy widzisz zmiany, które budzą nadzieję?

„Oczywiście. Coraz więcej organizacji zdaje sobie sprawę, że ograniczają pulę kandydatów, o ile wymagają, abyś zawsze stawiał swoją pracę nad rodziną na wyższym stanowisku. Ta rosnąca świadomość jest zdrową zmianą dla kobiet i mężczyzn. To część bogatego i urozmaiconego życia, jeśli możesz zabrać swoje dzieci ze szkoły, wziąć urlop naukowy, lub poświęcić czas na opiekę nad chorym, umierającym ojcem, lub matką”.

(otwiera się w nowej karcie)”>Przeczytaj też Pierwszą Część Wywiadu –>

Cordelia Fine (42 lata) – jest psycholożką i profesorką historii nauki i filozofii na Uniwersytecie w Melbourne w Australii. Urodziła się w Toronto w Kanadzie, dorastała w Stanach Zjednoczonych, studiowała psychologię i kryminologię w Oksfordzie, Cambridge i Londynie. Jest autorką różnych książek o psychologii i neuronauce. Książka, w której ukuła termin „neuro-seksizm”, została przetłumaczona na język niderlandzki: „Dlaczego wszyscy pochodzimy z Marsa”. Jej najnowsza książka to „Testosterone Rex: The End of Gender Myth” 

Tłumaczenie: Marzenna Furmaniuk-Donajski/Donajska

Źródło: https://www.trouw.nl/nieuws/testosteron-wordt-zwaar-overschat~b5d30909/?fbclid=IwAR1ZiYDBeO5hL2fofTFDaHLqnyhjAAaKv1gz1fIJBm6Stmrv_Nrs0Zb_rrQ

Wszystkie i wszyscy jesteśmy z Marsa

Wywiad Marco Visscher z psycholożką Cordelią Fine – Część Pierwsza

(otwiera się w nowej karcie)”>Przeczytaj też Drugą Część Wywiadu –>

Różnice między mężczyznami i kobietami są mniejsze, niż nam się wydaje, twierdzi psycholog Cordelia Fine. Czas uporać się ze starym mitem. Jak wszyscy wiemy, mężczyźni są zawsze nagradzani za ryzykowne zachowanie, rywalizując ze sobą o prestiż, pieniądze i władzę. Kobiety natomiast były tradycyjnie nagradzane za ostrożność i troskę o życie rodzinne.

Ta ewolucyjna spuścizna doprowadziła do krystalicznie wyraźnych różnic między płciami – widocznych w każdym nowym pokoleniu do dziś. Te różnice umiejscowiły się we wszystkim, od naszych genów i mózgów po hormony płciowe, takie jak testosteron. Nieprawdaż?

Nie, nieprawda. Cordelia Fine, kanadyjsko-brytyjski psycholożka, dochodzi do wniosku, że ten obraz jest niezgodny z najnowszymi spostrzeżeniami naukowymi. W swojej książce „Dlaczego wszyscy pochodzimy z Marsa” Fine wykazała, że pomiędzy mężczyznami i kobietami, istnieją średnio małe różnice. Natomiast w poszczególnych, indywidualnych przypadkach istnieje wiele nakładających się na siebie różnic. Z wypełnianej przez badane osoby ankiety dotyczącej wartości takich jak status, prestiż i troska – w niewielkim stopniu można wyczytać, czy ankietę wypełniał mężczyzna czy kobieta. Wynika tak z badań przeprowadzonych w 70 krajach.

Czy nie widzisz różnic między płciami w naszych mózgach, genach lub hormonach?

„Oczywiście, że tak. Dawniej uważaliśmy, że z powodu tych biologicznych różnic, kobiety nie nadają się do studiowania, lub głosowania. Dziś uważamy, że kobiety nie są zdolne – a przynajmniej mniej skłonne – ze względu na swoją biologię, do pracy w konkurencyjnym środowisku biznesowym, lub codziennej polityki”.

Brzmisz cynicznie. Czy masz na myśli, że trzymamy się starych uprzedzeń, dla których zawsze szukamy nowoczesnej, racjonalnej podstawy?

„Rzeczywiście. To uprzedzenie opiera się na stałym obrazie, który zawsze siedzi z tyłu naszej głowy. To legenda, która tłumaczy nierówności między mężczyznami i kobietami, twierdząc, że różnice są głęboko zakorzenione w naszej naturze. Mówimy sobie na przykład, że mężczyźni pochodzą z Marsa, a kobiety z Wenus. W ten sposób uzasadniamy system, w którym różnice te w dalszym ciągu utrzymują się i akceptujemy status quo jako naturalny, nieunikniony i niezmienny. Tylko że, odkrycia z biologii ewolucyjnej, neuronauki i nauk behawioralnych kolidują często z wieloma popularnymi założeniami dotyczącymi różnic płciowych”.

Czy nauka nie potwierdza legend? Badania pokazują na przykład, że kobiety rzadziej, niż mężczyźni podejmują ryzyko i konkurują.

„Wiele badań i studiów jest zorganizowanych w taki sposób, że prawie muszą doprowadzić do potwierdzania legendy. Tak, mężczyźni są bardziej skłonni niż kobiety do wzięcia udziału w zawodach typu: kto może najcelniej rzucić piłkę do wiadra, lub kto zapamięta najwięcej trzycyfrowych liczb. Ale jeśli poprosisz ich o wzięcie udziału w konkursie tanecznym, lub quizie wiedzy o modzie, mężczyźni odpadają, a kobiety nagle bardziej konkurują o uzyskanie jak najlepszego wyniku. Tak, kobiety są lepsze, niż mężczyźni w odczytywaniu stanów emocjonalnych w oparciu o mowę ciała. Jednak, gdy zaoferujesz nagrodę finansową za każdą poprawną odpowiedź, mężczyźni nagle odpowiadają nie gorzej, niż kobiety.”

„Jeśli chodzi o ryzyko, to zarówno mężczyźni, jak i kobiety mogą mieć pozytywne nastawienia. Postrzeganie prawdopodobnych kosztów i korzyści decyduje o rozróżnieniach. Tego typu rozważania i oceny w przypadku mężczyzn i kobiet będą często nierówne. Weźmy na przykład pod uwagę kwestię przygodnego, powierzchownego seksu wśród studentów. Z obiektywnego punktu widzenia kobiety są znacznie bardziej narażone na ryzyko: ryzykują zajście w ciążę i nazywanie ich dziwkami, a jednocześnie mają mniejsze szanse na przyjemność seksualną.”

Nasz pogląd, że kobiety są z natury bardziej empatyczne i opiekuńcze, również jest błędny?

„Istnieją różnice płciowe w tych obszarach, ale są one niewielkie. Co więcej, stają się coraz mniejsze, ponieważ coraz więcej ojców opiekuje się swoimi dziećmi”.

A to że chłopcy bawią się samochodami, a dziewczyny bawią się lalkami?

„Tak sugerują nam broszury sklepów z zabawkami. Jednak badania prowadzone laboratoryjne wśród małych dzieci i przedszkolaków pokazują, że wiele złożoności wiąże się z zabawkami którymi bawią się chłopcy i dziewczynki. W dużym badaniu z 2014 r, prowadzonym przez Kristinę Zosuls, analizowano, jakimi zabawkami bawili się chłopcy i dziewczęta w wieku 2 lat – lalką, ciężarówką czy czymś innym – oraz w jaki sposób dzieci się tym bawiły: z dbałością i troską? opiekuńczo? szorstko? powierzchownie?  Cóż, w jednym na trzy przypadki, losowo wybierany i obserwowany chłopiec, bawił się w „dziewczęcy” sposób: zarówno pod względem rodzaju wybranej przez siebie zabawki, którą dorośli najwyraźniej przeznaczali dla dziewcząt, jak pod względem sposobu zabawy. Również inne badania pokazują, że wiele dzieci w wieku dwóch lat, lub nawet dłużej, bawi się zabawkami, których nie możnaby się po nich spodziewać na podstawie stereotypowego obrazu.”

Nie są jeszcze zepsuci przez nasz wizerunek płci?

„Cóż, tak daleko bym się nie posunęła. Dzieci szybko rozumieją, że gender jest najważniejszym sposobem podziału świata. Chcą dostosować swoje zachowanie do naszych oczekiwań i wkrótce kieruje nimi potrzeba nauczenia się, co to znaczy być chłopcem lub dziewczynką. Zastanów się, jak często dzieci widzą mężczyznę prowadzącego samochód, lub matkę z dzieckiem? Kiedy rozwiną tożsamość płciową, gdy mają 2 lub 3 lata, to ona zdecydowanie determinuje ich wybór: jeśli pokażesz 3-letnim dzieciom neutralne pod względem płci gry lub zajęcia, zdecydowanie wybiorą rolę, zalecaną dzieciom tej samej płci”.

(otwiera się w nowej karcie)”>Przeczytaj Drugą Część Wywiadu –>

Cordelia Fine (42 lata) – jest psycholożką i profesorką historii nauki i filozofii na Uniwersytecie w Melbourne w Australii. Urodziła się w Toronto w Kanadzie, dorastała w Stanach Zjednoczonych, studiowała psychologię i kryminologię w Oksfordzie, Cambridge i Londynie. Jest autorką różnych książek o psychologii i neuronauce. Książka, w której ukuła termin „neuro-seksizm”, została przetłumaczona na język niderlandzki: „Dlaczego wszyscy pochodzimy z Marsa”. Jej najnowsza książka to „Testosterone Rex: The End of Gender Myth”

Tłumaczyła: Marzenna Furmaniuk-Donajski/Donajska

Źródło: https://www.trouw.nl/nieuws/testosteron-wordt-zwaar-overschat~b5d30909/?fbclid=IwAR1ZiYDBeO5hL2fofTFDaHLqnyhjAAaKv1gz1fIJBm6Stmrv_Nrs0Zb_rrQ